Şarap, binlerce yıldır üretilen ve dünya genelinde popüler olan bir içecektir. Şarap yapımı, üzümlerin toplanması ve işlenmesiyle başlar. Bu işlem, üzümlerin ezilmesi ve mayalanması, preslenmesi, olgunlaştırma ve şişeleme gibi birkaç aşamayı içerir.
Şarap yapımı, farklı ülkeler ve bölgeler arasında değişebilen çeşitli tekniklerle yapılabilir. Her bir şarap üreticisi, kendi tarzını ve kalitesini yaratmak için farklı üzüm türleri, fermantasyon süresi ve diğer faktörlerle de oynayabilir. Bu yazıda ise, şarap yapımının temel adımlarını bulabilirsiniz.
Hasat
Şarap hasadı, şarap yapımının önemli aşamalarından biridir. Genellikle sonbaharda gerçekleşir ve hasat zamanı, bölgesel iklim, üzüm çeşidi ve şarap yapımı amacına bağlı olarak değişebilir.
Hasat öncesi, üzümler sık sık kontrol edilir ve tatları, aroma profilleri, asit seviyeleri test edilir. Bu veriler, uygun hasat zamanını belirlemeye yardımcı olur.
Hasat zamanı geldiğinde, üzümler elle toplanabilir ya da toplamak için toplama makineleri kullanılabilir. Bazı şarap yapımcıları, elle toplamayı tercih eder çünkü bu yöntem, hasatın daha kontrollü yapılmasına ve üzümlerin zarar görmemesine yardımcı olur. Mekanik hasat, daha hızlı ve daha verimli bir yöntemdir ancak bu yöntem bazı üzümlere zarar verebilir.
Hasattan sonra üzümler ezilir ve sonra fermantasyon süreci başlar. Hasat, şarap yapımının kalitesi için kritik bir faktördür, çünkü olgunlaşmamış veya overripe üzümler şarap kalitesini etkileyebilir.
Sap ve Yaprak Ayıklama
Şarap yapımında sap ve yaprak ayıklama aşaması, üzümlerin öğütülmesinden önce gerçekleştirilen bir ön işlemdir. Bu aşama, üzüm salkımındaki sap ve yaprakların ayrılmasını ve sadece üzüm tanelerinin kullanılmasını sağlar.
Sap ve yaprak ayıklama işlemi, elle veya mekanik olarak gerçekleştirilebilir. Elle yapılacaksa, salkımlar tek tek alınarak tanelerinden ayrılır. Mekanik yöntemlerde ise, üzüm salkımları makineye konularak sap ve yapraklar ayrılır.
Sap ve yaprakların şarap yapımında kullanılması istenmez çünkü bunlar tatları ve kokuları olumsuz yönde etkileyebilirler. Ayrıca, sap ve yapraklarda bulunan tanenler de şarapta istenmeyen acılık ve sertlik oluşturabilirler. Bu nedenle, sap ve yaprak ayıklama işlemi şarap yapımında önemli bir adımdır.
Çatlatma
Şarap yapımının en önemli aşamalarından biri, üzüm suyunun mayalanmasıdır. Mayalanma sırasında, şekerler alkol ve karbondioksit gazına dönüşür. Bu gazların serbest bırakılması için, fermantasyon sırasında üzüm suyu periyodik olarak çatlatılır.
Çatlatma işlemi, fermantasyon sürecinde farklı yöntemlerle gerçekleştirilebilir. Bazı şarap yapımı yöntemleri, üzüm suyunun elle veya özel bir aletle karıştırılmasını gerektirir. Diğer yöntemlerse, üzüm suyunun depolandığı kapların üst kısmının açık bırakılması yani şarap havalandırma yöntemlerinin kullanılması ya da özel bir kapak ile kaplanmasıdır.
Maserasyon
Maserasyon aşaması, üzümün kabuk, çekirdek ve saplarının şarap suyu içinde bekletilmesidir. Bu süreç, üzüm kabuklarından renk, aroma ve tannin gibi bileşenlerin şarap suyuna geçmesini sağlar. Maserasyon süresi, şarabın tarzına ve üzümün türüne göre değişiklik gösterebilir. Örneğin, beyaz şarapların yapımında üzüm kabukları genellikle çıkarılırken maserasyon süresi kısadır ve kırmızı şarapların yani sıcak şarap yapımı yapımında maserasyon süresi daha uzun olabilir.
Maserasyon aşamasının tamamlanmasından sonra, şarap yapımı diğer aşamalar ile devam eder. Kabuk, çekirdek ve saplar çıkarılır ve şarap mayalanması, olgunlaşması ve şişelenmesi için hazırlanır.
Alkolik ve Malolaktik Fermantasyon
Alkolik fermantasyon, şarap yapımının önemli aşamalarından biridir. Bu aşamada, üzüm suyundaki şekerler maya tarafından fermantasyona uğrar ve alkol ve karbondioksit üretilir. Fermantasyon, şarabın alkolünü oluşturur ve aynı zamanda şarabın aromalarını ve lezzetini de etkiler. Alkolik fermantasyon sırasında sıcaklık, maya cinsi ve fermantasyon süresi gibi faktörlerin kontrol edilmesi önemlidir.
Malolaktik fermantasyon ise, şarabın olgunlaşma aşamasında gerçekleşen bir süreçtir. Bu fermantasyon sırasında, sert asit olan malik asit laktik aside dönüşür. Bu dönüşüm, şarabın tadını yumuşatır ve daha az asidik bir yapıya kavuşmasını sağlar. Malolaktik fermantasyonun gerçekleşmesi, şarabın kalitesi ve olgunlaşması için önemlidir.
Presleme
Presleme, üzümün şırasını elde etmek için kullanılan işlemdir. Bu işlem, üzüm tanelerinin kabuk, sap ve çekirdeklerinden ayrılmasını ve kolayca üzüm suyunun elde edilmesini sağlar. Presleme işlemi, üzüm tanelerinin ezilmesi ya da sıkılmasıyla gerçekleştirilebilir.
Presleme işlemi, beyaz şarap ve bazı hafif kırmızı şarapların yapımında kullanılır. Bu şarapların yapımında, üzüm tanelerinin kabuklarından ayrılmaları önemlidir çünkü bu tanelerin içindeki renk, aroma ve tanninler şaraba geçmez. Bu nedenle, beyaz şarapların yapımında genellikle üzüm kabukları presleme işlemi sırasında çıkarılır ve sadece şarap suyu kullanılır.
Olgunlaştırma
Olgunlaştırma süreci, şarabın depolanması ve belirli bir sıcaklıkta ve nemde tutulması ile gerçekleştirilir. Bu süreçte, şarap yavaş yavaş olgunlaşır, tanenleri daha yumuşak hâle gelir ve aromaları ve lezzetleri gelişir.
Olgunlaştırma süresi, şarabın türüne ve üretim sürecine bağlı olarak değişebilir. Bazı şaraplar, kısa bir süre sonra tüketilmeye hazır hâle gelirken, diğerleri yıllarca olgunlaştırılabilir ve yüksek kaliteli şaraplar genellikle daha uzun bir olgunlaştırma süreci gerektirir.
Olgunlaştırma süreci boyunca, şarapların saklanması için uygun koşullar sağlanmalıdır. Şaraplar, doğru sıcaklıkta, nemde ve aydınlatmada tutulmalıdır. Ayrıca, şaraplar için özel olarak tasarlanmış depolama koşulları, şarapların kalitesinin korunmasına ve geliştirilmesine yardımcı olur. Bunun yanı sıra, şarapların korunması için şarap buzdolabı noktası da oldukça önemlidir. Vino Bellezza şarap soğutucuları ile güvenle şaraplarınızı saklayıp koruyabilmeniz mümkün.
Filtreleme
Şarap yapımında filtreleme aşaması, şarabın fermantasyon ve olgunlaştırma aşamalarından sonra artıkların ve çökeltinin ayrılması için yapılan bir işlemdir. Bu işlem, şarabın berraklaştırılmasına, stabilizasyonuna ve mikrobiyolojik stabilitesine yardımcı olur.
Filtreleme, genellikle şarabın son hâlini aldığı aşamada gerçekleştirilir ve şarabın içindeki küçük parçacıkları, maya hücreleri ve bakterileri filtreleyerek şarabın berrak bir görünüm almasını sağlar. Filtreleme yöntemleri arasında membran filtreleme, plakalı filtreleme, kartuş filtreleme ve diatomit filtreleme gibi çeşitli teknikler kullanılır.
Soğuk Stabilizasyon
Şarap yapımı sırasında soğuk stabilizasyon, şarabın istenmeyen madde ve kristalleşmelerden arındırılması için yapılan bir işlemdir. Bu işlem, şarap üretiminde sıklıkla kullanılır ve genellikle şaraplar -4°C ile 4°C arasında bir sıcaklıkta 1-2 hafta boyunca bekletilir.
Soğuk stabilizasyon, şarapların içindeki asitlerin ve proteinlerin çökmesini, bu sayede şarabın daha berrak ve stabil bir hale gelmesini sağlar. Ayrıca, şarapta bulunan tartar kristallerinin oluşumunu da engeller.
Şişeleme ve Bekletme
Şişeleme işlemi, şarabın üretim sürecinin son aşamasıdır ve şarapların tüketiciye sunulduğu son hâldedir. Şişeler, önceden temizlenir ve sterilize edilir. Şaraplar şişelere doldurulurken genellikle biraz boşluk bırakılır ve şişeler kapatılır.
Şarap şişelendikten sonra, genellikle birkaç ay ya da yıllık bir süre bekletilir. Bekletme süresi, şarabın türüne ve üretim sürecine bağlı olarak değişebilir. Bu süreç şarap yıllandırma olarak adlandırılır.
Bazı şaraplar, şişelenmelerinden yıllar sonra bile tüketilebilirken, diğerleri daha genç ve taze hallerinde tüketilmesi için daha uygundur.
Bekletme süresi boyunca şaraplar, belirli bir sıcaklıkta ve nemde saklanmalıdır. Bu şartlar, şarabın kalitesinin korunmasına ve olgunlaşmasına yardımcı olur.
Şarap yapımındaki şişeleme ve bekletme aşamaları, şarabın karakteristik özelliklerinin gelişmesine ve olgunlaşmasına yardımcı olur. Ayrıca, bu aşamalardaki doğru uygulama, şarabın taze ve lezzetli kalmasını sağlar. Artık, sizde Vino Bellezza şarap soğutucuları ile kolaylıkla kendi şaraplarınızı muhafaza edebilirsiniz.
Önceki yazımıza http://vinobellezza.com/sarap-tadimi-nasil-yapilir/ limkinden ulaşabilirsiniz.